Kto stworzył pilates? Poznaj dziedzictwo Josepha Pilatesa i Romany Kryzanowskiej.

Po 10 sesjach poczujesz różnicę. Po 20 zobaczysz ją. A po 30 będziesz miał całkiem nowe ciało” – te słowa Josepha Pilatesa w pełni oddają wyjątkowy charakter metody, którą stworzył. Dziś, ponad 12 milionów ludzi na całym świecie regularnie ćwiczy pilates, ceniąc jego holistyczne podejście do zdrowia, poprawy kondycji fizycznej i równowagi psychicznej.

Pilates to system ćwiczeń o fascynującej historii, który podbija świat. To jednak nie tylko moda – za pilatesem stoi bogata historia, precyzyjna filozofia ruchu oraz coraz więcej badań naukowych potwierdzających jego korzyści zdrowotne. Poznajmy, dlaczego warto włączyć tę formę ćwiczeń do swojego życia.


Historia pilatesu: Joseph Pilates i jego rewolucyjna metoda

Joseph Pilates, twórca tej metody, urodził się w Niemczech w 1883 roku. Od dziecka zmagał się z różnymi dolegliwościami, takimi jak astma, krzywica i gorączka reumatyczna. W poszukiwaniu zdrowia zaczął eksperymentować z różnymi formami aktywności fizycznej, takimi jak joga, gimnastyka, boks czy sztuki walki. Te doświadczenia pozwoliły mu wypracować holistyczne podejście do ruchu, które łączyło precyzję z płynnością i koncentracją.

Joseph Pilates

Reformery – kluczowa innowacja Pilatesa

Joseph Pilates nie tylko stworzył rewolucyjną metodę ćwiczeń, ale również wprowadził liczne innowacje techniczne, które odmieniły świat rehabilitacji i treningu funkcjonalnego. Jego pomysły na sprzęt i metodologię były wyprzedzające swoją epokę, a ich wpływ jest widoczny do dziś.

Podczas I wojny światowej, gdy Pilates przebywał w obozie internowania w Wielkiej Brytanii, opracował zestawy ćwiczeń dla pacjentów w szpitalach, wykorzystując sprężyny z łóżek szpitalnych. To właśnie ten moment dał początek pierwszemu prototypowi reformera – jednego z najważniejszych urządzeń w metodzie Pilatesa.

Kornelia Mulak i Dominika Krzyszczuk - trening dla mężczyzn na reformerach w Pilango Pilates Studio

Reformer to ruchome łóżko wyposażone w sprężyny o różnym stopniu napięcia, co pozwala na płynne i kontrolowane wykonywanie ćwiczeń. Dzięki prowadnicom i systemowi oporu użytkownicy mogli wzmocnić mięśnie bez obciążania stawów. To urządzenie sprawiło, że pilates stał się metodą zarówno wzmacniającą, jak i rehabilitacyjną, stosowaną przez sportowców, tancerzy, a także osoby po urazach. Dzięki reformerowi każdy ruch mógł być świadomy i dokładnie kontrolowany, co umożliwiało skuteczną pracę nad siłą, elastycznością i koordynacją.

Julia Demus na reformerze w Pilango Pilates Studio

Cadillac – wielofunkcyjny sprzęt rehabilitacyjny

Pilates rozwijał swoje pomysły, tworząc kolejne urządzenia, w tym legendarny Cadillac. Był to duży, stabilny stół z zamontowanymi nad nim drążkami, pasami oraz sprężynami, co umożliwiało wykonywanie szerokiej gamy ćwiczeń zarówno dla osób zdrowych, jak i tych wymagających rehabilitacji. Cadillac pozwalał na precyzyjne prowadzenie ruchu, zwiększając siłę, kontrolę i elastyczność mięśni.

Oliwia Kwietniowska na cadillaku w Pilango Pilates Studio.jpg

Wunda Chair – trening w pionie

Pilates dostrzegł, że ciało powinno być przygotowane do ruchów funkcjonalnych, jakie wykonujemy na co dzień. W tym celu stworzył Wunda Chair – niewielkie, ale wszechstronne urządzenie, które pozwalało na ćwiczenia w pozycji siedzącej, stojącej oraz leżącej. Dzięki systemowi sprężyn możliwe było zarówno wzmacnianie mięśni głębokich, jak i praca nad równowagą i stabilizacją.

Mia Rok demonstruje teaser na krześle Wunda w Pilango Pilates Studio

Barrels i Spine Corrector – zdrowy kręgosłup

Aby zadbać o kręgosłup i mobilność klatki piersiowej, Pilates zaprojektował Barrels – różnej wielkości beczki, które pomagały w rozciąganiu i poprawie postawy. Spine Corrector, jedno z jego najbardziej innowacyjnych urządzeń, był przeznaczony do wzmacniania mięśni grzbietu i korygowania nieprawidłowych wzorców ruchowych.

„Jesteś tak młody, jak elastyczny jest twój kręgosłup” – podkreślał Pilates, kładąc nacisk na znaczenie pracy nad mobilnością i zdrowiem kręgosłupa.

Kornelia Mulak na beczce (Ladder Barrel) w Pilango Pilates Studio

Kornelia Mulak na Spine Correctorze w Pilango Pilates Studio.jpg

Metodologia i zasady Pilatesa

Pilates nie ograniczał się jedynie do tworzenia sprzętu – opracował również unikalną metodologię ćwiczeń. Jego system opierał się na sześciu kluczowych zasadach:

  1. Kontrola – każdy ruch powinien być świadomy i precyzyjny.
  2. Centrowanie – aktywacja mięśni głębokich, tzw. „powerhouse”, czyli centrum ciała.
  3. Płynność ruchu – ruchy powinny być harmonijne i płynne, bez szarpnięć.
  4. Oddech – prawidłowe oddychanie wspomaga kontrolę ruchu i aktywację mięśni.
  5. Koncentracja – pełne skupienie na wykonywanych ćwiczeniach.
  6. Precyzja – dbałość o najmniejsze detale ruchu dla maksymalnej skuteczności.

Jak mawiał sam Pilates: „Oddychanie jest pierwszym aktem życia i ostatnim. Nasze życie w pełni od niego zależy. Ponieważ nie możemy żyć bez oddychania, jest tragicznie godne ubolewania, że miliony ludzi nigdy nie opanowały sztuki prawidłowego oddychania.” Każde ćwiczenie powinno być wykonywane z maksymalnym skupieniem na oddechu i zaangażowaniem, co prowadzi do trwałej fizjologicznej przemiany.

Romana Kryzanowska: Strażniczka dziedzictwa pilatesu

Gdy Joseph Pilates zmarł w 1967 roku, jego spuścizna mogła łatwo popaść w zapomnienie lub rozmyć się wśród licznych interpretacji jego metody. Jednak wśród jego uczniów znalazła się jedna osoba, która nie tylko wiernie pielęgnowała oryginalne zasady pilatesu, ale również dostosowała je do realiów współczesności – Romana Kryzanowska.

Spotkanie Mistrza i Uczennicy

Romana Kryzanowska, polsko-amerykańska tancerka i pedagog, zetknęła się z Josephem Pilatesem w młodości. Miała zaledwie 17 lat, gdy z powodu kontuzji trafiła do jego studia w Nowym Jorku. Joseph i jego żona Clara, znani ze swojej niekonwencjonalnej, ale niezwykle skutecznej metody pracy z ciałem, szybko dostrzegli w niej nie tylko potencjalną adeptkę, ale i przyszłą strażniczkę ich dzieła. „Można opisać, czym jest pilates, w trzech słowach: Rozciąganie, Siła i Kontrola. A kontrola jest najważniejsza, ponieważ to ona sprawia, że używasz swojego umysłu.” - to jeden z bardziej znanych cytatów Romany.

Joseph Pilates prowadzi zajęcia na reformerze

Przeniesienie klasyki do współczesności

Po śmierci Josepha Pilatesa w 1967 roku wiele osób próbowało interpretować jego metodę na własny sposób. Niektórzy dodawali do niej elementy jogi, inni wzbogacali ją o współczesne techniki fitnessowe. Romana Kryzanowska stanęła jednak na straży „autentycznego pilatesu” – klasycznej metody, której nauczył ją sam twórca. Jednocześnie była świadoma, że świat się zmienia. Pilates, pierwotnie zaprojektowany dla tancerzy i sportowców, musiał znaleźć miejsce w szerszym kontekście – jako metoda dostępna dla każdego. To właśnie Romana otworzyła go na współczesność.

Pilates dla wszystkich

W latach 70. i 80., kiedy kultura fitness zaczęła przeżywać swój złoty wiek, Kryzanowska rozpoczęła misję popularyzacji klasycznej metody pilatesu. Jako dyrektorka studia Pilatesa w Nowym Jorku zaczęła szkolić instruktorów, wprowadzając systematyczny program nauczania. Pod jej czujnym okiem pilates stał się dostępny nie tylko dla tancerzy, ale także dla zwykłych ludzi – pracowników biurowych, seniorów czy osób wracających do zdrowia po urazach.

Legendarna dyscyplina

Romana Kryzanowska słynęła z niezwykłej dyscypliny i precyzji. Mówiła, że każdy ruch w pilatesie powinien mieć swój cel i sens. Jej uczniowie wspominają, że potrafiła godzinami poprawiać drobne detale – ustawienie stopy, kierunek spojrzenia, rytm oddechu. Nie znosiła niedbałości i bylejakości. Według niej pilates wymagał pełnego zaangażowania – umysłu, ciała i ducha.

Dziedzictwo Romany

Dzięki Romanie Kryzanowskiej klasyczny pilates przetrwał, a jednocześnie stał się bardziej przystępny dla współczesnych ludzi. Do dziś wielu instruktorów powołuje się na jej nauki, uznając ją za najważniejszą postać w historii tej metody po samym Josephie Pilatesie.

Jej uczniowie, tacy jak Sean Gallagher czy Sari Mejia Santo (jej córka), kontynuują jej pracę, a metoda pilatesu, wciąż wierna swoim korzeniom, jest praktykowana na całym świecie. Dzięki niej ta sztuka ruchu przetrwała, łącząc klasykę z nowoczesnością, przeszłość z przyszłością, tradycję z ewolucją.

Ira Poshtar w Pilango Pilates Studio

Naukowe spojrzenie na pilates

W ostatnich latach badania naukowe potwierdziły to, co praktycy pilatesu wiedzieli od dziesięcioleci: regularne ćwiczenia przynoszą liczne korzyści zdrowotne. Oto kilka obszarów, w których pilates wyróżnia się na tle innych form aktywności fizycznej:

  1. Poprawa postawy i zdrowia kręgosłupa
    Pilates wzmacnia mięśnie głębokie, które odpowiadają za stabilizację kręgosłupa. Badania pokazują, że ćwiczenia te mogą znacząco zmniejszyć bóle pleców i poprawić postawę. Regularne praktykowanie pilatesu pomaga również w redukcji napięć w odcinku szyjnym i lędźwiowym.
  2. Rozwój siły i elastyczności
    W przeciwieństwie do tradycyjnych ćwiczeń siłowych, pilates koncentruje się na równomiernym wzmacnianiu mięśni całego ciała, co zapobiega dysbalansom mięśniowym. Jednocześnie zwiększa elastyczność, co jest szczególnie ważne dla osób starszych i tych, które prowadzą siedzący tryb życia.
  3. Wpływ na zdrowie psychiczne
    Pilates, podobnie jak joga, kładzie nacisk na świadome oddychanie i koncentrację, co sprzyja redukcji stresu i poprawie samopoczucia. Badania wykazały, że regularne praktykowanie pilatesu może zmniejszyć objawy depresji i lęku.
  4. Wsparcie w rehabilitacji i zapobieganie kontuzjom
    Ze względu na niskie obciążenie stawów, pilates jest idealną formą ćwiczeń dla osób wracających do zdrowia po urazach. Poprawia propriocepcję i koordynację, co zmniejsza ryzyko kontuzji w przyszłości.
  5. Korzyści dla sportowców i tancerzy
    Pilates jest często wykorzystywany jako uzupełnienie treningu przez sportowców i tancerzy, ponieważ poprawia równowagę, siłę mięśniową i kontrolę ruchu.

Nowe odkrycia i pilates w XXI wieku

W ostatnich latach pilates ewoluował, integrując nowe technologie i podejścia. Pojawiają się hybrydy pilatesu, takie jak aerial pilates czy pilates na trampolinach, które łączą tradycyjne zasady z nowoczesnymi elementami fitnessu. Jednocześnie badania nad biomechaniką i neuroplastycznością ruchu wskazują na to, że pilates może wpływać na poprawę zdolności motorycznych i pamięci ruchowej, co jest szczególnie obiecujące w pracy z seniorami i osobami z chorobami neurodegeneracyjnymi.

Mia Rok na Cadillaku w Pilango Pilates Studio

Dlaczego zatem warto ćwiczyć pilates?

Pilates to nie tylko ćwiczenia – to kompleksowa filozofia dbania o ciało i umysł. Dzięki regularnej praktyce można osiągnąć harmonię, wzmocnić ciało, poprawić postawę i zyskać wewnętrzny spokój. To metoda uniwersalna, odpowiednia zarówno dla młodych, jak i starszych, dla osób zdrowych i tych w trakcie rehabilitacji.

Jak mawiał Joseph Pilates: "Jesteś tak młody, jak giętki jest twój kręgosłup." Jeśli szukasz aktywności, która przyniesie długoterminowe korzyści zdrowotne i pozwoli ci lepiej poznać swoje ciało – pilates to doskonały wybór.

Zapraszamy do Pilango Pilates Studio we Wrocławiu, gdzie możecie doświadczyć wszystkich opisanych korzyści na własnej skórze. Nasze studio jest wyposażone w komplet legendarnych sprzętów Contrology by Balanced Body, które umożliwiają precyzyjne i bezpieczne wykonywanie ćwiczeń, gwarantując optymalne rezultaty. Czekamy na Was, aby wspólnie odkrywać moc świadomego ruchu i oddechu!

Zapisz się na zajęcia w Pilango już dziś!

Mogą Cię zainteresować

zobacz wszystkie