Pilates to system ćwiczeń o fascynującej historii, który podbija świat. To jednak nie tylko moda – za pilatesem stoi bogata historia, precyzyjna filozofia ruchu oraz coraz więcej badań naukowych potwierdzających jego korzyści zdrowotne. Poznajmy, dlaczego warto włączyć tę formę ćwiczeń do swojego życia.
Joseph Pilates, twórca tej metody, urodził się w Niemczech w 1883 roku. Od dziecka zmagał się z różnymi dolegliwościami, takimi jak astma, krzywica i gorączka reumatyczna. W poszukiwaniu zdrowia zaczął eksperymentować z różnymi formami aktywności fizycznej, takimi jak joga, gimnastyka, boks czy sztuki walki. Te doświadczenia pozwoliły mu wypracować holistyczne podejście do ruchu, które łączyło precyzję z płynnością i koncentracją.
Joseph Pilates nie tylko stworzył rewolucyjną metodę ćwiczeń, ale również wprowadził liczne innowacje techniczne, które odmieniły świat rehabilitacji i treningu funkcjonalnego. Jego pomysły na sprzęt i metodologię były wyprzedzające swoją epokę, a ich wpływ jest widoczny do dziś.
Podczas I wojny światowej, gdy Pilates przebywał w obozie internowania w Wielkiej Brytanii, opracował zestawy ćwiczeń dla pacjentów w szpitalach, wykorzystując sprężyny z łóżek szpitalnych. To właśnie ten moment dał początek pierwszemu prototypowi reformera – jednego z najważniejszych urządzeń w metodzie Pilatesa.
Reformer to ruchome łóżko wyposażone w sprężyny o różnym stopniu napięcia, co pozwala na płynne i kontrolowane wykonywanie ćwiczeń. Dzięki prowadnicom i systemowi oporu użytkownicy mogli wzmocnić mięśnie bez obciążania stawów. To urządzenie sprawiło, że pilates stał się metodą zarówno wzmacniającą, jak i rehabilitacyjną, stosowaną przez sportowców, tancerzy, a także osoby po urazach. Dzięki reformerowi każdy ruch mógł być świadomy i dokładnie kontrolowany, co umożliwiało skuteczną pracę nad siłą, elastycznością i koordynacją.
Pilates rozwijał swoje pomysły, tworząc kolejne urządzenia, w tym legendarny Cadillac. Był to duży, stabilny stół z zamontowanymi nad nim drążkami, pasami oraz sprężynami, co umożliwiało wykonywanie szerokiej gamy ćwiczeń zarówno dla osób zdrowych, jak i tych wymagających rehabilitacji. Cadillac pozwalał na precyzyjne prowadzenie ruchu, zwiększając siłę, kontrolę i elastyczność mięśni.
Pilates dostrzegł, że ciało powinno być przygotowane do ruchów funkcjonalnych, jakie wykonujemy na co dzień. W tym celu stworzył Wunda Chair – niewielkie, ale wszechstronne urządzenie, które pozwalało na ćwiczenia w pozycji siedzącej, stojącej oraz leżącej. Dzięki systemowi sprężyn możliwe było zarówno wzmacnianie mięśni głębokich, jak i praca nad równowagą i stabilizacją.
Aby zadbać o kręgosłup i mobilność klatki piersiowej, Pilates zaprojektował Barrels – różnej wielkości beczki, które pomagały w rozciąganiu i poprawie postawy. Spine Corrector, jedno z jego najbardziej innowacyjnych urządzeń, był przeznaczony do wzmacniania mięśni grzbietu i korygowania nieprawidłowych wzorców ruchowych.
„Jesteś tak młody, jak elastyczny jest twój kręgosłup” – podkreślał Pilates, kładąc nacisk na znaczenie pracy nad mobilnością i zdrowiem kręgosłupa.
Pilates nie ograniczał się jedynie do tworzenia sprzętu – opracował również unikalną metodologię ćwiczeń. Jego system opierał się na sześciu kluczowych zasadach:
Jak mawiał sam Pilates: „Oddychanie jest pierwszym aktem życia i ostatnim. Nasze życie w pełni od niego zależy. Ponieważ nie możemy żyć bez oddychania, jest tragicznie godne ubolewania, że miliony ludzi nigdy nie opanowały sztuki prawidłowego oddychania.” Każde ćwiczenie powinno być wykonywane z maksymalnym skupieniem na oddechu i zaangażowaniem, co prowadzi do trwałej fizjologicznej przemiany.
Gdy Joseph Pilates zmarł w 1967 roku, jego spuścizna mogła łatwo popaść w zapomnienie lub rozmyć się wśród licznych interpretacji jego metody. Jednak wśród jego uczniów znalazła się jedna osoba, która nie tylko wiernie pielęgnowała oryginalne zasady pilatesu, ale również dostosowała je do realiów współczesności – Romana Kryzanowska.
Romana Kryzanowska, polsko-amerykańska tancerka i pedagog, zetknęła się z Josephem Pilatesem w młodości. Miała zaledwie 17 lat, gdy z powodu kontuzji trafiła do jego studia w Nowym Jorku. Joseph i jego żona Clara, znani ze swojej niekonwencjonalnej, ale niezwykle skutecznej metody pracy z ciałem, szybko dostrzegli w niej nie tylko potencjalną adeptkę, ale i przyszłą strażniczkę ich dzieła. „Można opisać, czym jest pilates, w trzech słowach: Rozciąganie, Siła i Kontrola. A kontrola jest najważniejsza, ponieważ to ona sprawia, że używasz swojego umysłu.” - to jeden z bardziej znanych cytatów Romany.
Po śmierci Josepha Pilatesa w 1967 roku wiele osób próbowało interpretować jego metodę na własny sposób. Niektórzy dodawali do niej elementy jogi, inni wzbogacali ją o współczesne techniki fitnessowe. Romana Kryzanowska stanęła jednak na straży „autentycznego pilatesu” – klasycznej metody, której nauczył ją sam twórca. Jednocześnie była świadoma, że świat się zmienia. Pilates, pierwotnie zaprojektowany dla tancerzy i sportowców, musiał znaleźć miejsce w szerszym kontekście – jako metoda dostępna dla każdego. To właśnie Romana otworzyła go na współczesność.
W latach 70. i 80., kiedy kultura fitness zaczęła przeżywać swój złoty wiek, Kryzanowska rozpoczęła misję popularyzacji klasycznej metody pilatesu. Jako dyrektorka studia Pilatesa w Nowym Jorku zaczęła szkolić instruktorów, wprowadzając systematyczny program nauczania. Pod jej czujnym okiem pilates stał się dostępny nie tylko dla tancerzy, ale także dla zwykłych ludzi – pracowników biurowych, seniorów czy osób wracających do zdrowia po urazach.
Romana Kryzanowska słynęła z niezwykłej dyscypliny i precyzji. Mówiła, że każdy ruch w pilatesie powinien mieć swój cel i sens. Jej uczniowie wspominają, że potrafiła godzinami poprawiać drobne detale – ustawienie stopy, kierunek spojrzenia, rytm oddechu. Nie znosiła niedbałości i bylejakości. Według niej pilates wymagał pełnego zaangażowania – umysłu, ciała i ducha.
Dzięki Romanie Kryzanowskiej klasyczny pilates przetrwał, a jednocześnie stał się bardziej przystępny dla współczesnych ludzi. Do dziś wielu instruktorów powołuje się na jej nauki, uznając ją za najważniejszą postać w historii tej metody po samym Josephie Pilatesie.
Jej uczniowie, tacy jak Sean Gallagher czy Sari Mejia Santo (jej córka), kontynuują jej pracę, a metoda pilatesu, wciąż wierna swoim korzeniom, jest praktykowana na całym świecie. Dzięki niej ta sztuka ruchu przetrwała, łącząc klasykę z nowoczesnością, przeszłość z przyszłością, tradycję z ewolucją.
W ostatnich latach badania naukowe potwierdziły to, co praktycy pilatesu wiedzieli od dziesięcioleci: regularne ćwiczenia przynoszą liczne korzyści zdrowotne. Oto kilka obszarów, w których pilates wyróżnia się na tle innych form aktywności fizycznej:
W ostatnich latach pilates ewoluował, integrując nowe technologie i podejścia. Pojawiają się hybrydy pilatesu, takie jak aerial pilates czy pilates na trampolinach, które łączą tradycyjne zasady z nowoczesnymi elementami fitnessu. Jednocześnie badania nad biomechaniką i neuroplastycznością ruchu wskazują na to, że pilates może wpływać na poprawę zdolności motorycznych i pamięci ruchowej, co jest szczególnie obiecujące w pracy z seniorami i osobami z chorobami neurodegeneracyjnymi.
Pilates to nie tylko ćwiczenia – to kompleksowa filozofia dbania o ciało i umysł. Dzięki regularnej praktyce można osiągnąć harmonię, wzmocnić ciało, poprawić postawę i zyskać wewnętrzny spokój. To metoda uniwersalna, odpowiednia zarówno dla młodych, jak i starszych, dla osób zdrowych i tych w trakcie rehabilitacji.
Jak mawiał Joseph Pilates: "Jesteś tak młody, jak giętki jest twój kręgosłup." Jeśli szukasz aktywności, która przyniesie długoterminowe korzyści zdrowotne i pozwoli ci lepiej poznać swoje ciało – pilates to doskonały wybór.
Zapraszamy do Pilango Pilates Studio we Wrocławiu, gdzie możecie doświadczyć wszystkich opisanych korzyści na własnej skórze. Nasze studio jest wyposażone w komplet legendarnych sprzętów Contrology by Balanced Body, które umożliwiają precyzyjne i bezpieczne wykonywanie ćwiczeń, gwarantując optymalne rezultaty. Czekamy na Was, aby wspólnie odkrywać moc świadomego ruchu i oddechu!
Zapisz się na zajęcia w Pilango już dziś!